Kültür, sanat, bilim, spor, siyaset ve iş dünyasının duayen isimlerini “Türkiye’nin Çınarları” projesi kapsamında fotoğraflayan Anadolu Ajansı, bu kapsamda sanatçı Ali Poyrazoğlu’nu da fotoğrafladı.
Sinema ve tiyatronun yanı sıra televizyonda başrol oynadığı dizilerde unutulmaz karakterlere imza atan sanatçı, yanan tiyatrosunu, sanata bakışını ve anılarla dolu hayat öyküsünü AA muhabirine anlattı.
Poyrazoğlu, en makûs koşullarda dahi tiyatroyu bırakmadığını lisana getirerek, “Tiyatro da beni bırakmadı açıkçası. Bakın bu sene Ali Poyrazoğlu Tiyatrosu’nun 50. yılı oldu. Onu görkemli bir biçimde kutlamak istiyordum. Planım bir müze yapmaktı. Onunla ilgili hazırlıklar yapıyordum. Dünyanın çeşitli yerlerinden, yıllar uzunluğu 200 modül 18 ve 19. asır Osmanlı kuklaları toplamıştım. Az bir maske koleksiyonu, 25 çok kıymetli ressamın tablosu ve bir sürü kitabı bir müze olarak bağışlayacaktım. Ancak 50 yıllık Ali Poyrazoğlu Tiyatrosu’ndan bir afiş bile kalmadı. Yangında hepsi kül oldu. Artık küllerden yine doğabilmek için 50+1 dedik ve tekrar kukla toplamaya başladım.” açıklamasını yaptı.
Tiyatrosunu 50 yıldır seyircinin ayakta tuttuğunu kaydeden sanatçı, müzeyi onlara borçlu hissettiği için açmak istediğinin altını çizdi.
Ali Poyrazoğlu, yangından sonra birçok yerden dayanak iletileri aldığını aktararak, “Desteğin daha çok tiyatrocu meslektaşlarımdan geleceğini düşünüyordum ancak çok şaşırdım, birinci evvel Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy telefon etti. ‘Ne yapabiliriz? Ne isterseniz yapmaya hazırız.’ dedi. Ardından Bodrum Belediye Başkanı ve birçok belediye lideri aradı. Birtakım iş adamları takviye olmak istedi sağ olsunlar. Her şeye karşın uygun ki seyircimiz var, tiyatromuz devam ediyor.” diye konuştu.
Özel tiyatro yönetim etmenin holding yönetmek kadar sıkıntı olduğunu vurgulayan sanatçı, şu bilgileri verdi:
“Sanatla uğraşmak bir meydan okumadır. Sanatkarlar omurdaki bütün çarpıklıklara meydan okuyarak dünyadan geçer ve yaşadıkları çağın şahidi olur. Âlâ bir sanatçı olabilmek için de birkaç farklı disiplinde ses çıkarabilecek bilgiye sahip olabilmeniz gerekiyor. Benim de çok şapkam var. Türkiye’deki en büyük kurumsal yapılara gelecek tasarımı eğitimleri veriyorum. 20 yılda 600 bin beşere eğitim verdim bu bölümde. Ailemden ötürü genç yaşlarda ticaretle uğraşmak durumunda kaldım. Bu kadar çok firmaya kriz idaresi veren bir adam olarak kendi krizlerimde de bu bilgileri kullanıyorum. Koleksiyonumun yanması büyük bir kriz. Her şey yandı gitti ancak ben bunu bir fırsat olarak görüyor ve yeni baştan başlamayı tercih ediyorum. Tiyatromuzda daha evvel de pek çok kriz oldu. Sıkı idare, terör olayları, ekonomik krizlerde battık iki defa. Kültüre sahip çıkan tüm seyircilerimiz benim meslektaşım. Bir kriz oldu diye küsüp onları yarı yolda bırakamam.”
“GAVUR OLMAYACAĞIM”
Poyrazoğlu, içinde çalan müziğin bitmesine müsaade vermediğini belirterek, “Hatalarım benim için okul oldu. Ben düzgün tahsil aldım fakat bu tahsil okuduğum okullar, kitaplar, bildiğim lisanlar falan değil. Ben kusurlarımın üniversitelerinden mezun oldum. Bir defa yaptığım yanılgıyı bir daha tekrarlamam. Hz. Muhammed’in hadisi şerifinde söylediği bir kelam vardır: ‘İki günü birebir olan ziyandadır.’ Ben de hiçbir günüm kayıp olmasın diye, her günümü başka bir şenliğe çevirmeye çalıştım.” tabirlerini kullandı.
Çocukken meskende Fransızca konuşarak büyüdüğüne dikkati çeken oyuncu, şöyle devam etti:
“Ama birebir vakitte Fatsa’da din dersi alarak Kur’an kursuna giderek büyüdüm. Hafız olarak bitirdim kursu. Ailem, bizim doğu ile batı ortasında bir köprünün üzerinde ayakta durmamızı sağlamaya çalışan bir aile idi. Annem Rusça ve Arapça biliyordu. Hatta Kur’an-ı Kerim’i okuyor, bize çeviri edecek kadar biliyordu. Fransızca konuşuluyordu meskenin içerisinde. Öğrenelim diye yapılıyordu. Ben de ‘Gavur olmayacağım, gavur olmak istemiyorum.’ diye ağlıyordum. Fakat doğal ki bize çok büyük bir avantaj sağladı bu eğitim. Bütün bunlar beni âlâ silahlandırdı ve doğu ile batı ortasında durmamı, iki tarafı da inceleyip sentez yaratabilecek bir zihin haline varmamı sağladı. Benim için kıymetli bir talihti.”
Poyrazoğlu, çocukken kukla tiyatrosu yaptığını kelamlarına ekleyerek, “Mendillerden kurup gardırobun içerisinde tiyatro yapardım kendi kendime. Birinci tiyatromu 5 yaşında açtım. Yemek masasının altında, hem de biletliydi. Evdekilere yaptım gösterimi.” tabirlerini kullandı.
Sosyal medyayı da faal takip ettiğinin altını çizen sanatçı, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Mizahı da önemli işi de politik tartışmaları da hepsini takip ediyorum. Zira Türkiye’deki demografik yapıdaki değişimi takip ettiğin vakit, hal ve gidişatı yanlışsız okuyabilirsin lakin. Ben de farklılaşmaları, hem yakından hem uzaktan hem içeriden hem de dışarıdan takip ediyorum. Benim işim gözlemlemek, bakmak, seyretmek. Sonra onu rastgele bir formda anlatmak. Dijital platformlara yönelik ilginin de farkındayım. Bütün Türkiye Netflix ve Disney’de işe girdi güya, akşamları çalışıyor üzere. Kime sorsam o mecralarda bir şeyler izliyor.”
ŞEHİR TİYATROLARINDA BAŞLADI
İstanbul Konservatuvarı Tiyatro Kısmını bitirdikten sonra İngiltere ve Fransa’da tiyatro okuyan Poyrazoğlu, oyunculuğa Kent Tiyatrolarında başladı.
Sanatçı, özel tiyatrolarda oyuncu ve direktör olarak çalıştıktan sonra, 1972’de Ali Poyrazoğlu Tiyatrosunu kurdu. Türk ve dünya müelliflerinin çağdaş oyunlarını sergiledi. 70 sinemada başrol oynayan sanatçı, 45 oyunu Türkçeye çevirdi. Çevirileri özel tiyatrolarla Devlet Tiyatroları ve Kent Tiyatrolarında sahnelendi.
Ali Poyrazoğlu, Yunanistan, Almanya, İsviçre, İngiltere, Fransa, Avusturalya ve Avusturya’da sahne aldı. 1998’de Broadway’de sahnelenen ve büyük ilgi gören “Pera” isimli üretimde başrollerden birini oynayan sanatçı, Amerikan tiyatrosunun ünlü oyuncularıyla çalıştı. Yarattığı karakterler Amerikalı eleştirmenler ve tiyatro seyircisi tarafından büyük beğeniyle karşılandı.
Pek çok radyo ve televizyon oyunu da yazıp yöneten Poyrazoğlu, Paris’te kendi yazdığı “İçimdeki Timsah” isimli oyunu Fransızca olarak “Le Crocodile En Moi!” ismiyle sahneledi. Yazıları çeşitli gazete ve mecmualarda yayınlanan oyuncu, Yeni Yüzyıl ve Sabah gazetelerinde 12 yıl köşe müellifliği yaptı.
Sanatçı Poyrazoğlu, büyük ilgiyle izlenen “Gölgede Muhabbet” isimli programla 12 yıl radyoda dinleyiciyle buluştu.
Poyrazoğlu’nun rol aldığı oyunlardan kimileri şöyle:
“Düşenin Dostu”, “Evet Evet Evet”, “Hakkımı Ver Hakkı”, “Kelebek”, “İpteki”, “Gözlerimi Kaparım Görevimi Yaparım”, “Deliler Boşandı”, “Çılgınlar Kulübü”, “Orkestra”, “Oğlum Çiçek Açtı”, “Babam Dokuz Doğurdu”, “Uzaktaki Piyano Sesleri”, “Ali Mükemmeller Diyarında”, “Eski Çamlar Bardak Oldu”, “Ödünç Yaşamlar”, “Kobay”, “Sağlık Olsun”, “Ben Evvelce Küçüktüm”, “İyi Günde Berbat Günde”, “Tak Tak Takıntı”, “Tanımadığım Adamlar”, “İçimdeki Timsah”, “Beni Yine Sev”, “Kaplumbağa”, “Asi Kuş”, “Küçük Prens Bana Dedi ki”, “Tamamla Bizi Ey Aşk”, “Hayatım Roman”, “Şıngır Şıngır Beyoğlu” sanatkarın rol aldığı sayısız oyundan birkaçı.
“Canavar Cafer”, “Namus Uğruna”, “Çılgın Kızlar”, “Asiye Nasıl Kurtulur”, “Arkadaşım Şeytan”, “Dokuz”, “O Artık Asker”, “Ayın Karanlık Yüzü”, “Koltuk”, “Erkekler” isimli sinemalarda de rol alan sanatçı ayrıyeten “Ali Uyanık”, “Darısı Başımıza”, “İnsanlık Hali”, “Kim Bunlar”, “Sünnet Holding” ve “Aile Bağları” isimli televizyon dizilerinde de oynadı.
Sanatçı “Ödünç Yaşamlar”, “İçimdeki Timsah”, “Bir Sen Kaldın Yalnızlık Gelince”, “Tamamla Bizi Ey Aşk”, “Usta ile Çırak” ve “Ben Evvelden Küçüktüm” isimli Türkçe kitaplar ile “Le theatre Interdit”, “Le Crocodile en Moi” başlıklı Fransızca kitapları kaleme aldı.
Sinema ve tiyatroda birçok kere en düzgün oyuncu ve en düzgün direktör seçilen Poyrazoğlu, Borusan Filarmoni Orkestrasını ve İDOB Orkestrasını özel konserlerde yönetti.
Sahnede 50. yılını Atatürk Kültür Merkezi’nde “Şıngır Şıngır Beyoğlu” oyunuyla kutlayan sanatçı, klasik müzik, opera ve tiyatroyu buluşturan yeni yapıtı “Desiderata-İnsan Sesine Konan Kuş” ile de AKM’de sahne aldı. AA