Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) Lideri Firuz Bağlıkaya, Rus – Ukrayna savaşı telaşıyla döneme yüksek beklentilerle girmeyen turizm kesiminin, yılı amaçların çok üzerinde geçirdiğini söyledi. Rus ve Ukraynalıların açığını Avrupa, Ortadoğu ve İngiltere’nin kapattığını vurgulayan Bağlıkaya, “Avrupa’da vize sorunu yaşayanlar Türkiye’ye yöneldi. Bu avantajımız daha da artacak “ dedi. Bağlıkaya ayrıyeten önümüzdeki günlerde açılacak erken rezervasyon fırsatıyla yerli turistin yüzde 50’nin üzerinde indirimli oranlarla tatil paketi satın alabileceğini de söz etti.
TÜRSAB Başkanı Firuz Bağlıkaya turizm sektöründeki son duruma ait kıymetli açıklamalarda bulundu;
2 yıllık Kovid kaybının akabinde, Türkiye nasıl bir turizm dönemi geçirdi?
Biz 2022’ye başlarken düzgün bir dönem bekliyorduk ancak hakikaten bu kadar yüksek bir dönem gelişeceğini iddia etmiyorduk. Zira Rusya paniği vardı. Savaşın nasıl gelişeceğini öngöremiyorduk. Rusya ve Ukrayna’nın olmadığı bir yerde çok yüksek bir turist gelme ihtimali olabileceğini düşünmüyorduk. Zira Rusya bir numaralı pazarımız, Ukrayna da üçüncü yahut dördüncü sırada lakin düşündüğümüz üzere olmadı fakat alternatif pazarlar devreye girdi.
Rusya’nın eksikliğini Avrupa ve Arap ülkeleri yani Ortadoğu pazarı önemli bir biçimde kapattı. Beklemediğimiz yerlerden de artışlar oldu. Mesela İngiltere’de önemli bir yükseliş oldu, yüzde 27 artıdayız. 2019’da Türkiye 51 milyon yabancı ziyaretçi ağırlamış, bu yıl sonu prestijiyle da pandemi öncesi sayılara ulaşırız diye düşünüyoruz.
Rusya’dan ve Ukrayna’dan gelen turist sayısında nasıl bir düşüş kelam konusu oldu?
Kovid öncesi sayıları baz alırsak, 2019 Ağustos sonu prestijiyle 4 milyon 800 bin Rus turist ağırlamışız. Bu sene birebir periyotta bu sayı 3 milyon olarak gerçekleşmiş. Ukrayna’daki düşüş ise yüzde 60 civarında. Birinci 8 aydaki düşüş oranı, yıl sonuna kadar da tıpkı formda sürer diye düşünüyorum.
Bu artışı neye bağlıyorsunuz?
Bunun coğrafik konuğumuzla çok önemli bir ilgisi var. Bir de vize konusu artık dünyada önemli bir dert haline geldi. Yani o Avrupa’daki vize problemini bir tek bizim ülkemiz yaşamıyor. Öbür ülkeler de bu sorunu yaşıyor. Rusya, Ukrayna ve Ortadoğu ülkeleri için Yunanistan, İspanya, Fransa ziyaretleri neredeyse imkansız hale geldi. Bunun avantajlarını da yaşıyoruz şu anda. 2023’te de su avantajımızın artarak devam edeceğini düşünüyoruz.
UCUZ PAZAR DEĞİLİZ
Kurdaki artış dal için ne tabir etti. Türkiye ucuz bir pazar mı yabancılar için?
Türkiye çok ucuz bir destinasyon değil. Zira esasen bu seyahat paketleri euroyla, dolarla satılıyor yurt dışında. Tahminen beşerler otelin dışında bir harcama yapıyorlarsa, rakip ülkelere nazaran birazcık avantajlı duruma gelirler fakat otel fiyatlarımız geçen yıllara göre daha yüksek. Yani öteki kitle turizmi yapan ülkelerdeki tatil paketi fiyatlarıyla Türkiye’nin tatil paketi fiyatlarında kıymetli bir fark yok. Hatta aşağı üst birebirdir. Türkiye’nin tercih sebebi olmasının sebebi ucuz olması değil yani. Yunanistan da çok ucuz destinasyon, İspanya’nın kimi bölgeleri de çok ucuz. Üstelik bu ülkeler servis konusunda katiyen Türkiye’yle rekabet edilebilecek düzeyde değil. Bir de doğal doğal olarak bizim hem kültürel hem tarihi hem coğrafyamızdan kaynaklanan avantajlarımız var. Turizmin hangi alanına elimizi atsak rekabetçi düzeydeyiz. Sıhhat turizminden gastronomiye her mevzuda iddialıyız.
Dünyanın gündeminde bir güç krizi var. Bilhassa Avrupa sıkıntı günler yaşıyor. Bunun Türkiye turizm dalına müspet yahut negatif yansımaları olur mu?
Enerji fiyatlarının bizim yatırımcı arkadaşlara çok negatif tesiri olduğunu biliyorum. Olağan bunun dünyada bir maliyeti var. Türkiye’de bu maliyetten nasibini alıyor, ancak en azından gücümüz var. En azından gücümüz var, bu yüzden memnunuz. Lakin bu Avrupa’daki güç krizinin Türkiye’deki turizmi hareketlendireceğiyle ilgili beklenti biraz kent efsanesi. Avrupa’da belirli bir yaşın üstünde olup da ülkesiyle bağı olmayan yani çoluğu çocuğu okula gitmeyen, kendisi işe gitmeyen kesim aslında yıllardır kışlarını ya İspanya’da ya Yunanistan’da, ya Türkiye’de geçiriliyor. Münasebetiyle yeni bir kitle yok yani ortada. Başka taraftan gaz derdi Avrupa’da yaygın bir hale gelir ve Avrupa ekonomik badireye girerse, insanların seyahat eğilimi azalabilir.
HAVAYOLU SIKINTILARI SENEYE BİTER
Dünyada durum nasıl?
Dünya turizmindeki hareket bizim çok üzerimizde 2019’a nazaran yüzde 50 civarında artış kelam konusu. Şimdi bizde o denli bir hareket yok. Yani aslında şimdi pastadan yeteri kadar hisse almadık. Daha alınacak çok yol, yapılacak çok iş var. Yunanistan ve İspanya’nın artışı bizden yüksek.
Son devirde havayollarında da sorunlar var. Grevler, uçuş iptalleri duyuyoruz. Bu da bölüm üzerinde bir baskı yaratıyor mu?
Bu sene sahiden havayolu işi yapanlar için şey pırlanta bir sene. Doluluklar çok yüksek. Zira dediğim üzere dünyanın seyahati yüzde 50 arttı ve dünyanın her yerinde uçak zahmeti var. Bu türlü bir seyahat artışına, ne havayolları, ne havayolu grupları hazırlıklı değildi. Arz talep istikrarı bozulunca ortaya acayip fiyatlar çıkmaya başladı. Ben önümüzdeki sene bunun tıpkı biçimde devam edeceğini düşünmüyorum.
YERLİ TURİST % 50 UCUZA TATİL YAPABİLİR
Yerli turist için tatil giderek değerleniyor. Ucuza tatil yapmanın bir formülü var mı?
Biz aralık, ocak aylarında erken rezervasyon kampanyasıyla satışları açıyoruz. Mesela geçen sene bu devirde alım yapanlar yarı yarıya fiyatla hatta yarısından da az fiyatlara tatil yaptılar. Bu sene de büyük bir ihtimalle yeniden aralık ayında dönem paketleri satışa açılacak. Yani bu sene de yüzde 50’nin bile altında fiyatlarla tatil satın almak mümkün olacak.
2023 BU YILDAN DA ÂLÂ OLACAK
İnsanlar geçmişe oranla daha fazla seyahat etmek istiyor. 2023’ün Türkiye için çok uygun bir yıl olacağını düşünüyorum. Yurt dışından gelen yabancı ziyaretçi sayımız artacaktır. Kişi başı harcama bu sene 834 dolardan 787 dolara düşmüş durumda. Bu düşüşün sebebi de kalış müddetlerinin azalması. Pandemiden sonraki süreçte gecelemeler düştü. Münasebetiyle 2023’te de 787 dolar düzeylerini tutturabilirsek bu çok âlâ bir ortalama bence. Bu standardı tuttursak ondan sonra her sene 5-10 dolar artırmak daha kolay.